Visionair seminarie: Food, feed, fiber, fuel, fertiliser: landbouw en nieuwe technologieën

Graag brengen wij u op de hoogte van een Visionair Seminarie rond de evolutie van de agrarische sector als economische peiler van onze maatschappij en de nieuwe visionaire rol van de landbouw op non-foodvlak.

Landbouw wordt traditioneel beschouwd als een primaire sector van productie van menselijke en dierlijke voeding. Nochtans is landbouw veel meer dan een basisactiviteit voor voedselvoorziening. Vandaag ligt de nadruk veel meer op een doordacht beheer van de productiemiddelen. In dat verband zijn er talrijke interacties met nieuwe technologieën en kennisgebieden van buiten de landbouw die een steeds grotere hulp betekenen voor de landbouwactiviteit. Denken we daarbij maar aan het gebruik van GPS-systemen om percelen beter in kaart te brengen en zodoende de toepassing van plantenbeschermingsmiddelen te optimaliseren, de chipidentificatie en tracering van de veestapel, de ontwikkeling van biobrandstoffen en WKK-installaties.

Tijdens dit visionair seminarie wordt nader ingegaan op de interactie tussen landbouw, technologie en kennisdomeinen waarbij we in een eerste deel kort kennis maken met bestaande interacties en in een tweede gedeelte met veel ruimere en nieuwe mogelijkheden om grondstoffen efficiënter en vollediger te benutten en nieuwe producten te ontwikkelen.

Enkele praktische aspecten
Datum: dinsdag 27 oktober 2009
Locatie: IMEC auditorium, Kapeldreef 75, 3001 Leuven (Heverlee)

Programma
- 16u45: Ontvangst deelnemers
- 17u15: Verwelkoming en situering
Hendrik Soete (Voorzitter AVEVE)
- 17u30: Landbouw, meer dan een primaire productie
Erik Vanderbeke (Directeur O&O Groep AVEVE)
- 18u15: Case: Een voorbeeld van een duurzame balans tussen Food, Feed en Fuel
Hendrik Lemahieu (Public Affairs & Sustainability Officer Alco Bio Fuel NV)
- 18u45: pauze met broodjes
- 19u15: Bioraffinage, brug tussen landbouw en nieuwe markten
Johan Sanders (Prof. Wageningen Universiteit en Researchcentrum)
- 20u15: Vraag en antwoord
- 20u30: Afsluitende receptie

De uiteenzettingen worden gehouden in het Nederlands.

Abstracts:
Erik Vanderbeke, Directeur O&O Groep AVEVE
'Landbouw, meer dan een primaire productie'

Landbouw wordt traditioneel beschouwd als een primaire sector bestaande uit een basisproductie van plantaardige en dierlijke producten voor de menselijke voeding. Niettegenstaande grote verschillen in de efficiëntie van productiesystemen wereldwijd is de landbouwsector vandaag uitgebouwd tot meer dan een basisactiviteit voor voedselvoorziening. Het gebruik van gewassen voor niet voeding toepassingen is in ontwikkeling. Technologieën worden geoptimaliseerd en ontwikkeld voor nieuwe toepassingen en producten. Hierbij is het doordacht inzetten van productiemiddelen en het volledig benutten van landbouwgrondstoffen in het voordeel van het milieu een belangrijk accent geworden. Deze evoluties resulteren in steeds meer interacties met kennisgebieden en nieuwe technologieën. Deze inleiding wil een korte schets brengen over interacties tussen landbouw, technologie en kennisdomeinen.

Hendrik Lemahieu, Public Affairs & Sustainability Officer Alco Bio Fuel NV
'Alco Bio Fuel - Een Voorbeeld van een duurzame balans tussen Food, Feed en Fuel'.

Alco Bio Fuel is een van de belangrijkste Belgische bio-ethanol producenten waarbij door het uitzonderlijke samenwerkingsverband tussen de specifieke aandeelhouders de productie van heel hoogwaardige bio-ethanol wordt gerealiseerd. De productie eenheid van Alco Bio Fuel heeft een jaarlijkse productiecapaciteit van 150,000 m3, waarvan 90,000 m3 werd toegekend om jaarlijks te worden geproduceerd binnen het Belgische quotum.

De nieuwe fabriek van Alco Bio Fuel en haar strategische ligging aan het Rodenhuizedok in de Haven van Gent biedt ideale voordelen voor een efficiente productie van bio-ethanol: De haven is ideaal gelegen in het centrum van de grootste tarwe regios van Noord-West Europa. De productie eenheid is gelegen vlak naast Euro-Silo dat voor de afhandeling van zowel granen als bijproducten zorgt. De bestaande logistieke infrastructuur biedt een waaier aan mogelijkheden voor het transport van zowel grondstoffen, als van afgewerkte producten. Gent bevindt zich bovendien in de nabijheid van Antwerpen en Rotterdam, de grootste hub voor de raffinage van petroleum in Europa.

Daarnaast integreert het Alco Bio Fuel productie proces de allernieuwste technologieen waardoor een ideale energie- en CO2-balans wordt bereikt.

Johan Sanders, Prof. Wageningen Universiteit en Researchcentrum
'Bioraffinage, brug tussen landbouw en nieuwe markten'

Verschillende ontwikkelingen in de wereld zoals het schaars worden van goedkope olie, de sterk wisselende olie prijzen, de klimaatverandering door broeikasgassen, armoede bestrijding in de derde wereld, maken het nodig naar alternatieve grondstoffen te zoeken welke fossiele grondstoffen kunnen vervangen. Biomassa, primaire producten of reststromen uit de landbouw en de verwerkende industrie, kan een belangrijke bijdrage leveren ter vervanging van de traditionele toepassingen van fossiele grondstoffen zoals chemie, transportbrandstoffen, electriciteit en warmte. Wanneer we alle fossiele grondstoffen welke nodig zijn voor de productie van chemicalien, dus ook de electriciteit en warmte welke nodig voor de gehele keten, dus inclusief hulpchemicalien als ammoniak, chloor, natronloog etc, dan gebruikt de chemie in Nederland en Belgie meer fossiele grondstoffen dan dat we op onze autowegen aan fossiele brandstoffen verstoken. Biomassagrondstoffen zijn aantrekkelijk voor de chemie, met name als het gaat om de productie van gefunctionaliseerde grondstoffen omdat biomassa al vaak veel functionaliteit heeft van nature. Behalve een veel hogere grondstof efficiency kunnen we ook tot een forse reductie van kapitaalskosten komen wanneer we van biomassa als grondstof uitgaan. Vanwege thermodynamische overwegingen is het te verwachten dat Economy of Scale steeds minder een comparatief voordeel zal opleveren en dat dus allerlei nieuwe spelers zich met bulkchemicalien productie gaan bezig houden. Deze trend is voor de transportbrandstoffen maar ook voor de chemie reeds zichtbaar in de wereld.
Welke grondstoffen zijn geschikt? welke zijn beschikbaar? Welke kostprijs en concurreert deze toepassing met de voedselvoorziening? Voor welke chemicalien zijn de erste kansen? Waar heeft Nederland/Belgie een sterke positie tov andere plaatsen in de wereld? Terwijl de transportbrandstoffenproductie en handel in Antwerpen/Gent/Terneuzen en Rotterdam al goed op weg is geldt de vraag hoe krijgen we deze ontwikkeling verder op gang? Waar liggen de specifieke kansen voor de landbouw?