K.U.Leuven participeert in Europese innovatiehotspot voor duurzaam energiegebruik

Europa heeft een Vlaams-Nederlands project waarin ook de K.U.Leuven participeert, erkend als dé Europese innovatiehotspot voor duurzaam energiegebruik in gebouwen en steden. Dit project behoort tot een groter Europees consortium dat door Europa aangeduid werd om leider te worden op het vlak van duurzame energie.'

Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten: 'Vlaanderen loopt voorop in Europa op vlak van innovatie in duurzame energie. Gisteren erkende Europa een Vlaams-Nederlands project (waarin ook de K.U.Leuven participeert - red.) als dé Europese innovatiehotspot voor duurzaam energiegebruik in gebouwen en steden. Dit project behoort tot een groter Europees consortium dat door Europa aangeduid werd om leider te worden op het vlak van duurzame energie.'

Europa wil werken aan de uitbouw van de kennismaatschappij en tegelijkertijd de grote maatschappelijke uitdagingen aanpakken. Daarom richtte Europa het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT) op om de - tot op heden nog te gefragmenteerde - innovatieve krachten in Europa te bundelen. Het EIT richt zich op de drie pijlers van de kennisdriehoek: hoger onderwijs, onderzoek en industrie of ondernemerschap.

In de praktijk gebeurt dit door zogenaamde KIC's (Knowledge and Innovation Community) op te starten. Een KIC zorgt dus voor de praktische uitvoering van de onderzoeksinspanningen van verschillende internationaal vooraanstaande kennisinstellingen. De eerste drie thema's waar Europa zich op focust zijn: klimaatverandering, informatie- en communicatie-maatschappij en duurzame energie. Begin april 2009 lanceerde het EIT een oproep naar consortia die willen erkend worden als KIC. Gisteren besliste het EIT welke consortia zullen erkend worden.

Voor Vlaanderen was de beslissing bijzonder gunstig. Zo werd het InnoEnergy consortium verkozen om het KIC voor 'Duurzame energie' te vormen, en Vlaanderen vormt een belangrijke poot van dit consortium.

InnoEnergy zal de innovatiehotspot worden voor duurzame energie in Europa. Het consortium bestaat uit zes zogenaamde co-locatiecentra, waar telkens een specifiek topic meer in detail onderzocht wordt. De Vlaams-Nederlandse poot van het consortium is opgebouwd rond de K.U.Leuven en TU Eindhoven, de twee onderzoekscentra TNO en VITO en Eandis (distributienetbeheerder in Vlaanderen). Voorts maken ook Imec, Elia, Philips, ECN, NXP and Energy Delta Institute deel uit van het consortium.

In het Vlaams-Nederlandse consortium zal er specifiek gewerkt worden rond het thema 'Intelligente en energie-efficiënte gebouwen en steden'. Het zal gehuisvest worden in Genk (Waterschei) en Eindhoven. Voor gebouwen, kantoorruimtes en transport binnen steden is het efficiënt gebruik van de beschikbare energie cruciaal. Decentrale opwekking door burgers en bedrijven (zoals zonnepanelen, kleine windparken en micro-WKK) dienen optimaal benut te worden. De energievoorziening en het gebruik van energie moeten continu gecontroleerd en beheerd worden. Hiervoor is een fundamenteel nieuwe aanpak nodig. Zo moeten bijvoorbeeld de verschillende energiestromen (gas, elektriciteit, zonne-energie...) optimaal gecombineerd worden, waarbij het noodzakelijk is om vlot en efficiënt te kunnen omschakelen tussen de verschillende energiestromen naargelang de beschikbaarheid en/of de kostprijs en/of de mogelijkheid om de vraag aan te passen en/of energie op te slaan (bv: 's nachts is er geen zon, en moet er dus meer gebruik gemaakt worden van andere energiebronnen).

De andere co-locatie centra zijn Scandinavië (Stockholm), Alpen-regio (Grenoble), Duitsland (Karlsruhe), Iberia (Barcelona) en Polen (Krakau).

Europa voorziet 8,67 miljoen euro per KIC. Iedere KIC krijgt van Europa een startsubsidie van 3 miljoen euro. Zodra een overeenkomst ondertekend wordt tussen het EIT en de KIC zal de rest van het bedrag vrijkomen.

Vlaams minister van Innovatie Ingrid Lieten: 'Met de selectie van InnoEnergy heeft Europa duidelijk gekozen voor een consolidering van het energiebeleid in Europa, en hierin nemen de Vlaamse en Nederlandse partners een sleutelpositie in. Hiermee laat Vlaanderen zien dat het mee voorop loopt inzake energieonderzoek. Het project in Waterschei zal een zeer sterke aantrekkingskracht uitoefenen op buitenlandse bedrijven (en investeerders) en onderzoekers. Hierdoor zal Vlaanderen zich nog verder versterken op onderzoeksvlak. Dit zal heel wat nieuwe jobs opleveren, ook voor lager geschoolden. Het is namelijk geweten dat hoogtechnologische jobs leiden tot tewerkstelling voor lager en/of technisch geschoolden.'

De Vlaamse regering heeft reeds 9,8 miljoen euro cofinanciering voorzien voor het gezamenlijke project van K.U.Leuven en VITO.

Gerrit Jan Schaeffer, directeur Energie bij VITO: 'Dit is fantastisch nieuws. Hiermee komt hét Europese centrum voor onderwijs, onderzoek en innovatie over groene steden, smart grids en daaraan gelinkt duurzame mobiliteit in Vlaanderen te liggen.'

Ronnie Belmans (Afdeling ESAT - ELECTA, Elektrische Energie en Computer Architecturen, K.U.Leuven): 'Opleiding, onderzoek en innovatie in geavanceerde energietechnieken vormen samen de kern van nieuwe producten en diensten. Zij leggen de basis voor toekomstige export vanuit Vlaanderen naar Europa en daarbuiten. Vlaanderen zal hierdoor klaar zijn om in te spelen op de markt voor energiesystemen in de volgende decennia, een markt die geschat wordt op meerdere honderden miljarden euro. Dit alles legt het fundament voor de intelligente netten, 'smartgrids'.'

De komende maanden zullen alle deelnemende partners een overeenkomst afsluiten met het EIT. Doel is om effectief van start te gaan vanaf medio 2010.