VRWI en Vlor luiden alarmbel voor meer uitstroom wetenschappelijk en technisch onderwijs

Vanuit de vaststelling dat er een structureel tekort is aan exacte en toegepaste wetenschappers en technisch geschoolden, heeft het Vlaams Parlement de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) en de Vlaamse Raad voor Wetenschap en innovatie (VRWI) om advies gevraagd. De conclusies van beide adviesraden zijn eensluidend. Het is in Vlaanderen niet vijf vóór, maar vijf over twaalf voor het verhogen van de in-, door- en uitstroom van jongeren in wetenschappelijke en technische richtingen. Een vernieuwd en integraal beleid is dringend en noodzakelijk en vraagt om een onafhankelijk platform dat de motor vormt achter een strategisch plan. Alle belanghebbenden, met name onderwijs- en kennisinstellingen, bedrijven, overheid en andere partners moeten hierbij worden betrokken. Dit beleid moet kunnen rekenen op een langetermijnaanpak en -financiering.

Sense of urgency
Het stimuleringsbeleid voor wetenschappen en techniek van de voorbije jaren mist slagkracht. Uit onderstaande tabel, die het percentage diploma's aangeeft in wiskunde, wetenschappen en technologie in het hoger onderwijs, blijkt dat Vlaanderen in 2005 de vierde laagste score (19.6%) haalde op een totaal van 14 Europese landen. Vlaanderen blijft ook ver onder het Europese gemiddelde van 24,1% en staat ver verwijderd van koploper Zwitserland (32,1%). Dit laat aan duidelijkheid niets over: er is in Vlaanderen nog veel ruimte voor groei in de studierichtingen wetenschappen en techniek. De huidige inspanningen op het terrein renderen onvoldoende en een nieuw, ambitieus initiatief is dringend nodig. Harry Martens, voorzitter van de Vlor-werkgroep Wetenschap en techniek, licht toe: 'Het stimuleringsbeleid voor wetenschap en techniek mist slagkracht. Het blijft te vaak bij tijdelijke projecten en er is te weinig samenhang. Een vernieuwd beleid is hoogdringend.'

Want talentontwikkeling is een werk van lange adem: men ziet de effecten pas 12 jaar later, omdat wetenschappelijke geletterdheid aan jongeren moet meegegeven worden vanaf de lagere school. Daarom pleiten de VRWI en de Vlor op lange termijn om actief werk te maken van een cultuuromslag in Vlaanderen die door de herwaardering van wetenschappen en techniek in onze samenleving meer jongeren naar die richtingen zal aantrekken.

Eén onafhankelijk platform als motor achter het beleid
Een stimuleringsbeleid voor wetenschap en techniek is een verantwoordelijkheid van vele partners. De scholen en onderwijsinstellingen moeten ondersteund worden dankzij een intense samenwerking met bedrijven en bedrijfssectoren, kennisinstellingen, lokale en regionale overheden, enz. Om versnippering tegen te gaan, moeten alle partners actief betrokken worden in één enkel platform, dat de motor vormt achter een strategisch plan. Dit platform moet kunnen rekenen op de noodzakelijke financiering en een langetermijnengagement van de regering en het parlement. Het strategisch plan bevat concrete doelstellingen en geeft aanleiding tot een cultuuromslag op lange termijn, mede dankzij de ondersteunende rol van de media.

'De uitvoering van een integraal beleid in Vlaanderen kan enkel mits de nodige financiële armslag,' zegt Dirk Boogmans, voorzitter van de VRWI, 'wij hebben nood aan een algemeen, wervend en strategisch plan, dat ons leidt naar een winning teamspirit.'

De VRWI roept tevens het Vlaams Parlement op dringend een Staten-Generaal te organiseren om de betrokken actoren te mobiliseren.